Monday, September 23, 2013

పల్లెలో ఒక రోజు

అపార్ట్మెంట్ సంస్కృతి లేని పల్లెలు ఇంకా ఉన్నాయని, అప్పటిదాకా నాకు తెలీదు.
స్వచ్చమయిన మనసులు, నిరాడంబరమయిన మనుషులు, ఈ రోజుల్లో కూడా ఉన్నారని
అప్పటిదాకా నాకు తెలియదు.
108 పువ్వుల పూజ అని, లక్ష్మి దేవికి సంబంధించిన ఒక పూజ మొదలు పెట్టాను నేను.
అందులో లక్ష్మి దేవిని 108 రకాల పువ్వులు, రకానికి 108 చొప్పున సేకరించి
పూజించాలి. అంటే, 'దేశం మీద పడి, అందరి చెట్లు, గోడలు ఎక్కేసి, దొరికిన
పువ్వులు దొరికినట్టు కొట్టుకొచ్చి, పూజలు చేసేయ్యడమా?' ఉడికించారు మా వారు.
'నేనేమి కొట్టుకు రావట్లేదు, వాళ్ళని అడిగి, వాళ్ళకు ఇష్టమయితేనే
కోసుకుంటున్నాను. అయినా, దసరాలకు మా అమ్మా వాళ్ళ ఊరు వెళ్తానుగా, అక్కడ
చేసుకుంటాను, వీలున్నన్ని పువ్వులు,' చెప్పాను ఉడుక్కుంటూ. 'మరే, అక్కడ నువ్వు
గోడలు అవీ ఎక్కినా, అడ్డం పెట్టడానికి, నేను ఉండననేగా, నీ ధైర్యం. ఏమైనా,
నువ్వు చెట్లు, గోడలు ఎక్కడానికి వీల్లేదు, తెలిసిందా?' అన్నారు. 'పువ్వుల
చెట్టు క్రింద నిలబడి, కొంగు పట్టి, శ్రీలక్ష్మి లాగ 'నేను పతివ్రత నయితే, '
అంటూ శపధం చేసేస్తే, పువ్వులు, వాటంతట అవే వచ్చి, ఒళ్లో పడతాయా ఏంటి? కామెడీలు
మీరూను,' అంటూ జారుకున్నాను.
దసరాలకు తెనాలి వెళ్ళాను. ఇదిగో,'మీది తెనాలే... మాది తెనాలే..మనది తెనాలే...'
అని మొదలెట్టకండి. అక్కడ పిట్ట గోడలు, గాజు పెంకులు అంటించిన గోడలు,
శిధిలావస్తలో ఉన్నగోడలు, బాల్కనీలు ఎక్కి, సన్నజాజులు, సువర్ణ గన్నేరు, సూర్య
కమలాలు, నిత్యమల్లి, శంఖు పువ్వులు ఇలాంటి వన్నీ నేను కోసుకోవడమే కాక, వొచ్చే
పోయే వాళ్ళు అందరికీ కోసిచ్చేసాను. వీధిలోకి వొచ్చే కలువ పువ్వులు అమ్మే
అతన్ని పట్టుకుని, వంగ పువ్వు రంగు కలువలు, తెల్ల కలువలు, తెప్పించుకుని,
పక్కనున్న అమ్మవారి గుడికి వెళ్లి మరీ పూజ చేసేసుకున్నాను. ఇంక పెద్ద సమస్య
మందార పువ్వులు. ఈ మహానగరంలో ఎలాగా దొరకవు కనుక అక్కడే దొరకాలి. అక్కడ
దొరికినా, 108 ఒకే రకం దొరకవు. ఎలాగా అని మధన పడుతుంటే, అప్పుడు వొచ్చాడొక
పెద్దాయన, ఆపద్బాన్ధవుడిలా.



ఆ వేళ విజయదశమి . పూజ చేసుకుని, కాటన్ చీర కట్టుకుని కూర్చున్నాను. ఈ లోపు మా
వారు,' మా సేల్స్ ఆఫీసర్ వస్తాడట. వాళ్ళ తోటలో పండిన నిమ్మకాయలేవో ఇచ్చి
వెల్తాడట,' అంటూ ఫోన్ చేసారు. ఆయన ఫోన్ పెట్టగానే, అతను, అతని పెదనాన్న,
వోచ్చేసారు, అరిటిగేల, నిమ్మకాయలు వేసుకుని. మాకు సౌండ్ లేదు, అంత గెల ఏమి
చేసుకుంటాం? మాటల్లో వాళ్ళది తెనాలి పక్కన 'సంగం జాగర్లమూడి' అని చెప్పారు.
'మీ ఊళ్ళో మందార పువ్వులు ఉంటాయండి?' అని అడిగాన్నేను. 'మాతో రా తల్లి,
ఇప్పిస్తాను,' అంటూ వాళ్ళ సుమో లో ఎక్కించుకున్నారు నన్ను, పిల్లల్ని.
అటూ, ఇటూ కాలవల మధ్యగా, తోటలు, పొలాలు, నర్సరీలు. కాలువల వారగా చిన్న
గుడిసెలు, విరబూసిన రక రకాల పువ్వుల చెట్లు. ఆహ్లాదంగా ఉంది వాతావరణం. ఊరి
మొదట్లో లాకులు, రెండు కాలువలు కలసి ఒకటిగా ప్రవహించే ప్రదేశం చూస్తుంటే,
రెండు మనసులు కలిపి ఒకటిగా పయనించే వివాహ బంధం గుర్తుకొచ్చింది. 'ఈ వూరిలో మా
పెదనాన్న ఎంత చెబితే అంతేనండి, 50 ఎకరాలు పండిస్తాడు,' చెప్పాడు సేల్స్
ఆఫీసర్. చెప్పద్దూ, పెద్దాయన మంచి హుషారుగా ఉన్నారు. దారి పొడుగునా పలకరిస్తూ,
వివరాలు అడుగుతూ ఉన్నారు. మొత్తానికి అరగంటలో వాళ్ళ ఊరు చేరుకున్నాం.
పెంకుటిళ్ళు, చిన్న డాబాలు, రేకు కప్పుల ఇళ్ళు, మండువా లోగిలి ఇళ్ళు, వాటికి
ప్రాకిన చిక్కుడు, గుమ్మడి పాదులు, మరో లోకం లోకి వెళ్లినట్టు ఉంది నాకు.
నన్ను చూడగానే, సేల్స్ ఆఫీసర్ గారి భార్య, మరదలు, ఇద్దరు పిల్లలు, మరదలి
పిల్లలు, అత్త గారు, మావగారు, అందరూ వెంట బయల్దేరారు. ఊరంతా చోద్యంగా
చూస్తున్నారు. 'రాజు వెడలె రవి తేజములలరగ...' గుర్తుకొచ్చింది. ఉండబట్టలేని ఒక
యువకుడు,' పెద్దనాన్న, ఎవురంటా? ఏడ నుంచి వొచ్చింది?' అని అడిగేసాడు. 'మన
నరసింహ పెద్ద మేనేజర్ గారి భార్య, ఏదో పూజ ఉందంట, మందార పూలు కావాలంట అబ్బాయ్,
మీ దొడ్లో ఉండాయా?' అనగానే, 'కోసుకో పెదనాన్న, అడుగుతావెంది?' అన్నాడు ఆ
కుర్రాడు. అలా పిల్ల పీచు అందరూ కలిసి నేను ఎంత ఒకే రకం, రంగు మందారాలు
కావాలని మొత్తుకున్నా, మొగ్గలు, పువ్వులు, వడిలిన పువ్వులు, రాలిన పువ్వులు,
ఆకులతో సహా కోసేస్తుంటే, 'పెద్ద మేనేజర్ గారి భార్య ' ,పండగ పూట, కాటన్ చీరలో
ఉన్దేంటా,అని గుస గుసలాడుకుంటున్నారు. పెద్దాయన నాకోసం తేనెటీగల తుట్టె ఉన్న
మందార పువ్వులు కూడా కోసి, సాహసం చేసారు. ఊరంతా, కొంత భీబత్సం చేసాక,
'సరిపోతయ్యా?' అంటూ అడిగారు. ఇలా కాదండి, ఒకే రకం మందారాలు 108 కావాలి,
అన్నాను. 'అయితే పిల్లల్ని వొదిలి పెట్టి రా, నా బండి మీద ఊరికి ఆ పక్క
తీసుకెళతా, అన్నాడు. ఆయనకీ అరవై యేల్లంటే నమ్మలేం. అదే శ్రమైక జీవనం లోని
మాధుర్యం. దారి పొడుగునా, మావయ్య, బాబాయ్, పెదనాన్న, తాత, లాంటి పిలుపులే,
ఇంకా పల్లెల్లో మన బంధాలు సజీవంగా ఉన్నాయనిపించింది. మొత్తానికి ఒకే మందార
చెట్టుకి సుమారుగా, ఒక మూడందల పువ్వులు ఉన్న ఇంట్లో పువ్వులు కోసుకుని బయట
పడ్డాం. పెద్దాయన ఇంటికి తీసుకువెళ్ళి,'అమ్మాయి, మాలక్ష్మి లాగ ఉన్నావు, ఎండకి
ఎంత అలసిపోయావో తల్లి, అంటూ శీతల పానీయాలు అవీ ఇచ్చ్చారు. 'నా బిడ్డ లాంటి
దానివంటూ', భార్య అనారోగ్యం గురించి, కోడలి మంచితనం గురించి, సేద్యం గురించి,
కష్ట సుఖాలు చెప్పుకున్నారు. ఎంతో ఆత్మీయంగా ఆదరించారు.వారి సాయానికి
ధన్యవాదాలు చెప్పి బయలు దేరాను.
ఇంటికి తిరిగి రాగానే,' అమ్మా, నేను పెద్ద మేనేజర్ గారి భార్యని, నువ్వు
అత్తగారివి, తెలిసిందా ' అంటూ ఆటపట్టించాను. ఇప్పటికీ మా వారిని 'పెద్ద
మేనేజర్ గారు' అని ఉడికిస్తుంటాను. జీవితంలో ఒక్కో అనుభూతి, మనసు కాగితంపై
చెరగని ముద్ర వేస్తుంది. ఆ క్షణాలు పదిలంగా, అపురూపంగా నిలిచిపోతాయి. కదండీ.
ఏంటలా చూస్తున్నారు, పెద్ద మేనేజర్ గారి భార్యని, 'like ' కొట్టండి. సెలవు

కాన్పూర్ కాపురం

'ఏంటి, కాన్పూర్ ట్రన్స్ఫెర్ చేసారా ? అసలు దేశ పటంలో ఎక్కడుంది ఆ ఊరు?' మా
వారిని అడిగాను నేను 2005 లో.
'U.P, ఢిల్లీ దగ్గర, ఏమయినా వెళ్లక తప్పదుగా,' అన్నారు మా వారు.
మొత్తానికి, ఒక దుర్ముహూర్తాన, బెంగుళూరు నుంచి తట్ట బుట్టా, ఎక్కించేసి,
ఫ్లైట్ లో ఢిల్లీ దాకా వెళ్లి, అక్కడి నుంచి, ట్రైన్ లో కాన్పూర్ చేరుకున్నాం.
దారిపొడుగునా, నా మూడేళ్ళ కూతురు, 'అమ్మా, యే ఊరు వెళుతున్నాం, కంపూరా?' అని
అడుగుతూనే ఉంది.
స్టేషన్ లో దిగగానే, అదో రకం విచిత్ర వాతావరణం. బ్రిటిష్ వాళ్ళు కట్టించిన
స్టేషన్, వాళ్ళు వెళ్ళాకా, బూజులు కూడా దులిపినట్టు లేదు. ప్లాట్ఫారం అంతా
చాలా అపరిశుబ్రంగా ఉంది. అక్కడే పళ్ళు తోమేస్తున్నారు, అక్కడే స్నానాలు
చేసేస్తున్నారు, అక్కడే నిద్రపోతున్నారు, అక్కడే తినేస్తున్నారు. నా మొహం
చూసీ, చెప్పడం మొదలుపెట్టారు మా వారు, 'ఇక్కడ ఆటోలు కూడా దొరకవు. మన పక్కంత
శుబ్రత ఉండదు. తోలు పరిశ్రమకు ప్రసిద్ధం ఈ ఊరు. అందుకే, కాలుష్యం ఎక్కువ.
చదువుకున్న వాళ్ళు తక్కువ. అభద్రతా, దొంగతనాలు ఎక్కువ. ఊరు మొత్తం మీద,
నివాసయోగ్యమయిన, ప్రదేశాలు అతి తక్కువ. వాటిలో చూసీ, ఒక ఫ్లాట్ అద్దెకు
తీసుకున్నాను. సామాను వచ్చేసరికి వారం పడుతుంది. ఈ లోపల మనం ఉండడానికి హోటల్
బుక్ చేసాను, పద..' ,అంటూ టాక్సీ పిలిచారు.
వెళుతుంటే, గుంటలు పడ్డ పాత రోడ్లు, ఆ రోడ్ల మీద సగం పైగా ఆక్రమించుకున్న
చెత్త, ఎక్కడికక్కడ మొబైల్ స్పీడ్ బ్రేకేర్ల లాగా, రోడ్డుకు అడ్డంగా పడుకున్న
గేదెలు, ఆవులు.కొన్ని వాహనాలకు నంబెర్లు లేవు. వాళ్ళంతా, వివిధ రాజకీయ
నాయకులట. జండాలు పెట్టుకు తిరిగేస్తారట. పత్రికల వాళ్ళు నెంబర్ బదులు కేవలం
'PRESS' అని రాసుకు తిరిగేస్తారట. హోటల్ కు వెళ్లాం. హోటల్ మేను లో ఇడ్లి,
దోసా ఏమి లేవు. పూరి, జిలేబి, బ్రెడ్ బట్టర్ అంతే. 'పొద్దుటే, జాలీగా
,జిలేబిలు తింటారా,ఇక్కడ?', వెటకారంగా అడిగిన నాకు, 'అవును, వీళ్ళకి, పూరి,
జిలేబి, లేదా సర్వ కాల సర్వావస్థల్లో పరాటా, అంతే. వేరే టిఫిన్లు ఉండవు. '
చెప్పారు. నాకు సగం సత్తువ పిండేసినట్టు అనిపించింది. వేరే ఎక్కడన్నా దొరుకుతే
చూద్దాంలే, బెంగపడకు, అన్నారు. సాయంత్రం ఫ్లాట్ చూడడానికి, ఐదు కిలోమీటర్లు
రిక్షా ఎక్కి వెళ్లాం, ఆటోలు ఉండవు కదా మరి.
'శాంతివన్' పేరున్న ఫ్లాట్ గేటు దగ్గర ఆగాం. వివరాలు రాసి వెళ్ళమన్నారు.
రాస్తుండగానే, వాచ్ మాన్ , 'आपका नाम सतीश, आगे क्या है' అడిగాడు. అర్ధం కాక
మా వారి వంక చూసాను,'సతీష్ శర్మ', అన్నారు. ఎన్ని ఊళ్లు తిరిగినా కులం అవసర
పడలేదు మాకు .'ఇండియన్ హిందూ 'తోనే సరిపెట్టుకున్నాం. కాని, అక్కడి వాళ్ళకు
కులం పట్టింపులు ఎక్కువట. అపార్ట్మెంట్ ఎదురుగుండా జూ పార్క్, వెనక బాల్కనీ లో
గొడ్ల సావిడి. ఎదురింటికి వెళ్ళాం. ఆవిడ, లోపలికి పిలిచి, టీ ఇచ్చి,
కూర్చోపెట్టారు. 'ఇక్కడ కరివేపాకు దొరుకుతుందా?' అడిగాను నేను, అంతకు ముందు
బొంబాయి లో ఉన్న అనుభవం వల్ల. 'దొరుకుతుంది, బజార్లో అమ్మారు కాని, పక్కన
స్కూల్ ఫెన్సింగ్ అంతా కరివేపాకే వేసారు. కోసుకోవచ్చు,' అంది. 'పని వాళ్ళు
దొరుకుతారా?' అడిగాను. ఓ, బోలెడు మంది, అయినా, అసలు సమస్య ఇవన్ని కాదు, ఇక్కడ,
రోజులో పదహారు గంటలు కరెంటు ఉండదు, ఇంకా, నెలకు మూడు రోజులు పూర్తిగా కరెంటు
ఉండదు. మీకు ఇన్వేర్టర్ ఉందా? అడిగిందావిడ.
దిమ్మ తిరిగి పోయింది నాకు. అన్నీ తెలిసి, నాకు చెప్పని, మా శ్రీవారు మాత్రం,
చిరునవ్వు వెన్నెలలు చిందిస్తూ చూస్తున్నారు.
'ఏవండి, ఇక్కడ కరెంటు ఉండనప్పుడు, ఎలాంటి గృహోపకరణాలు పని చెయ్యవు. ఇంక పాలు,
పెరుగు, ఇడ్లీ, దోస పిండి అన్నీ, పులిసిపోతాయి. వచ్చి వచ్చి, ఇలాంటి ఊరిలో
పడ్డాం, ఎలా బతకాలో?' అంటూ దిగులు పడ్డాను నేను. నా బెంగ కొంత తీర్చడానికి,
హోటల్ కింద బండి మీద ఇడ్లీ, దోస తెచ్చారు మా వారు. హోటల్ లో ఉన్న వారం
రోజుల్లో, వాడికి ఆలూ ఫ్రాయ్, భెండి ఫ్రాయ్ అన్నీ, నేర్పెసాం. సామాను
వచ్చింది. అంతా దిమ్పించుకుని, సర్దుతుండగా, అట్ట పెట్టెలు ఎక్కడ పడెయ్యాలి,
అన్న సందేహం వచ్చింది. 'మీ ఫ్లాట్ కి, లిఫ్ట్ కి మధ్యలో, ఒక స్ప్రింగ్ డోర్
లాంటిది ఉందే, అదే ఎనిమిదో అంతస్తు నుంచి కింద దాకా ఉన్న పెద్ద గొట్టం లాంటి,
చెత్త బుట్ట. అన్నీ అందులో పడేయ్యచ్చు, కింద పార్కింగ్ లో ఉన్న తలుపు తీసి

,రెండు రోజులకు ఒకసారి పట్టుకుపోతారు, ' చెప్పింది ఎదురావిడ. 'వీళ్ళ కళాహృదయం
మండ, చెత్త వెయ్యడానికి ఇంత సృజన అవసరమా, ' అనుకుంటూ వెళిపోయాను నేను.
వారం రోజులు పట్టింది, అంతా సర్దుకోవడానికి. ఉండి లేనట్టుండే కరెంటు, ఉక్క
పోతకు గుక్కపెట్టే, నా కూతురు, వెనుక రాత్రంతా, గేదెల బ్యాక్ గ్రౌండ్ సంగీతం.
'నాన్నా! గేదె లాగ అరవడం ఎలా?' అడిగింది నా కూతురు. ' అలా కాదమ్మా, 50 %
ముక్కులోంచి, 50 % నోట్లోనుంచి రావాలి, వ్హో ..' అలాగా, అంటూ
నేర్పిస్తున్నారు మావారు. ఎంతయినా వడగాలి లాంటి నా కోపాన్నయినా, చల్లార్చి,
వెన్నెల చలువలా చెయ్యగల చతురోక్తి మా వారిది.




వారం రోజుల తర్వాత, సాయంత్రం నా కూతురిని తీసుకుని బయటపడ్డాను. ఇద్దరు
ఆడవాళ్ళు అటకాయించారు. 'ఎక్కడి నుంచొచ్చావ్ ? హిందీ వస్తుందా? సాయంత్రం ఇంటికి
రా!' అన్నారు. నాకు ఆశ్చర్యం వేసింది. మొదటి పరిచయం లోనే ఏమిటి ఇంత కటువుగా
మాట్లాడుతున్నారు, అనుకుంటూ, 'ఎవరండి మీరు, ఎక్కడుంటారు?' అని అడిగాను. 'అలా
ఉంది నీ పరిస్థితి. మేము మీ ఫ్లోర్ లో చివరి ఇంట్లో ఉంటాం. నా పేరు రేణుక.
దీది అని పిలువ్. ఈవిడ ఖాన్న ఆంటీ. మా ఎదురిల్లు. వచ్చాకా ఇంటికి వస్తే,
పరిచయం చేసుకుందాం, అన్నట్టు, ఎక్కడికి వేలుతున్నావ్?'. 'నాకు ఉల్లిపాయ,
వేల్లులిపాయ కావాలండి, కిరాణా కొట్టుకు వెళుతున్నా..', చెప్పాను. 'అవన్నీ
దగ్గరలో దొరకవమ్మా, పైగా కిరాణా లో అసలు దొరకవు. నువ్వు ఇక్కడికి కిలోమీటర్
దూరంలో ఉన్న కూరగాయల మార్కెట్ కు వెళ్ళాల్సిందే. రిక్షా ఎక్కి వెళ్లు, మేడలో,
చేతికి నగలున్నాయి, జాగ్రత్త!' అన్నారు. 'ఏంటి ఉల్లిపాయ కోసం కిలోమీటర్ దూరం
రిక్షా ఎక్కి, ఉత్సవ విగ్రహం లా ఊరేగుతూ వెళ్ళాలా! దేవుడా, ఎలాంటి ఊరిలో
పడేసావ్!' అనుకుంటూ బయల్దేరాను.
బయటకు వెళ్లి వచ్చాక, వాళ్ళని కలవడానికి వెళ్లాను. చాలా ప్రేమగా పలకరించారు.
'చూడమ్మా, ఊరు గానీ ఊరోచ్చావ్, యే అవసరం ఉన్నా, మొహమాట పడకుండా అడుగు. ఇక్కడ
నిత్యావసరాలేమీ పక్కనే దొరకవు. అందుకే, నువ్వు బయటకు వెళితే, మాకు కావలిసినవి
తెచ్చి పెట్టు, మేము వెళితే, నీకు కావలసినవి అడుగుతాం. ఇక్కడ పని వాళ్ళు చవుక.
మేము వంత కూడా చేయించుకుంటాం. నువ్వు కూడా పెట్టేసుకో, మనమంతా ఎంచక్కా హౌసి
ఆడుకోవచ్చు,' అన్నారు. చెప్పద్దూ, నాకు డబ్బు పెట్టి ఆడే హౌసి అంటే జూదం
ఆడినట్టు అనిపిస్తుంది. ఒకవేళ తప్పక, ఆడాల్సి వస్తే, ఆ డబ్బు యే
అనాదాశ్రమానికో ఇచ్చేస్తాను కాని, చచ్చినా ముట్టను. అందులోను రోజూ పొద్దుటా,
మధ్యానం , సాయంత్రం ఆడాలట. 'లేదండి, మా వంటలు వేరు. పాపతో నాకు కుదరదు, వస్తూ
వుంటాను, కాని ఆడడం కుదరదు.' అని చెప్పేసాను. 'అయితే మా కిట్టి పార్టీల్లో
చేరు,' అన్నారు. కిట్టి పార్టీ లు 'ఆత్మ స్తుతి, పర నిందా' , లో
సిద్ధహస్తులయిన, ఆధునిక అమ్మలక్కల కోసం మాత్రమే, అని నా గట్టి నమ్మకం. 'మా
వారికి ట్రాన్స్ఫేర్ లు అవుతుంటాయి కదండీ, అందుకే నేను ఎలాంటి వాయిదాలు
పెట్టుకోను,' అన్నాను మర్యాదగా. సరే, టీ తాగు అని ఇచ్చారు. అంతకంటే, కాలకూట
విషం నయం అంటే నమ్మండి. వట్టి నీళ్ళు. 'పంచదార కావాలా?', మేము వేసుకోము అంది.
లేట్ గా చెప్పినా లేటెస్ట్ గా చెప్పిందని సరిపెట్టుకున్నా.
ఇక అక్కడ ఇడ్లీ రవ్వ దొరకదట. బాస్మతి బియ్యం తప్ప మామూలు బియ్యం దొరకదట. దోశలు
వేసినా, పులిహోర చేసినా బిర్యాని తిన్నట్టు ఉండేవి. మరి ఎలా? మొత్తం బిల్డింగ్
లో ఉన్నా ఒకే ఒక్క తమిళియన్ గీత అనే ఆవిడ, నాకు తరుణోపాయం చెప్పింది. చాలా
కాలం క్రిందట అక్కడకు వచ్చి స్థిరపడిన ఒక తమిళియన్ అతను, ఉప్పుడు బియ్యం,
వాడకం బియ్యం, ఇడ్లీ రవ్వ అమ్ముతాడట. ఇంకా తయారుగా రుబ్బిన పిండి కూడా
అమ్ముతాడట. వెంటనే దండయాత్ర చేసి, మూడు కిలోమీటర్లు రిక్షా లో వేసి,
తెచ్చుకుంటున్నా. దారిలో మల్లె పూలు కనబడ్డాయ్. కాని మనలా కాకుండా, వింతగా,
తొడిమలు అన్నీ పీకేసి, ఒకదాని వెనక ఒకటి గుచ్చుతున్నాడు. 'ఎంత?' అన్నాను.
'ఎన్ని మీటర్లు కావాలి?' అన్నాడు. నాకు నవ్వాగలేదు. మల్లెపూలు మీటర్ లలో
అమ్ముతారన్నమాట. కాసిని విడి పూలు కొనుక్కుని, బయలుదేరాను. అక్కడ ఎవ్వరూ పూలు
పెట్టుకోరు. నా అలవాటు నాది, నేను కట్టి పెట్టుకోడమే కాక, అందరికీ ఇచ్చేదాన్ని.
అక్కడి వాళ్లకు మన ఇడ్లీ, దోస అంటే ప్రాణం. ఎక్కడో అరుదుగా అవి దొరికే హోటల్
కి వేల్దుము కదా, ఆ రోజుల్లో, రెండు ఇడ్లీ లు యాభై రూపాయిలు, దోశలు వంద పైనే.
పోనీ కొనుక్కున్న వాళ్ళు హాయిగా చేత్తో తింటారా, అంటే, రెండు ఫోర్క్ లు
పట్టుకుని, దోసను చీల్చి చెండాడి, ఆ చెండాడిన ముక్కలు దొరక్క ఎగిరిపడి, భలే
హడావిడి చేస్తారు. నేను విలాసంగా వాళ్ళను ఉడికిస్తూ, 'అలాక్కాదు, ఇలా తినాలి,'
అన్నటు తినేదాన్ని. దోశ పేరు దోష , సాంబార్ లో చాట్ మసాల వేసినట్టు ఉండేది.
నా పేరు ను 'పదమని', 'పడ్మిని', 'పాద్మిని ' అంటూ, రక రకాలుగా పిలుస్తుంటే..
'తాతా, నోరు తిరగని పేరు పెట్టావు కదా,చూడు ఎలా విధ్వంసం చేస్తున్నారో', అని
తిట్టుకునే దాన్ని. ఒక రోజూ అందరం కలిసి, తలొక ఐటెం చేసుకు తిన్దామన్నారు, మా
ఫ్లోర్ లో వాళ్ళు. నేను వండిన పులిహోర, గారెలు, అల్లప్పచ్చడి, ఎంతో ఇష్టం
గా,మెచ్చుకుంటూ తిన్నారు. ఎదురింట్లో నా ఫ్రెండ్ దీప అయితే, 'నువ్వు ఎప్పుడూ
ఇడ్లీ, దోస చేసినా, నాకు ఇవ్వవూ, చాలా ఇష్టం నాకు ', అనేది. అంతే కాక ఒక
పుస్తకం తెచ్చుకుని, చట్నీలతో సహా ఎలా చెయ్యాలో రాసుకునేది. వాళ్ళు చేసే
రకరకాల వెన్న వేసిన పరోటా లు, రాజ్మా, కడి పకోడా(మజ్జిగ పులుసు లాంటిది),
కిచిడి, అన్నీ నాకు ప్రేమగా తెచ్చి పెట్టేది. పదహారణాల తెలుగు పడతినయిన నా చేత
జీన్స్ కొనిపించి, వేయించిన ఘనత కూడా ఆవిడకే చెల్లింది. కరెంటు లేకపోవడం వల్ల
సాంఘిక బంధాలు, మెరుగ్గా ఉంటాయన్న గొప్ప సత్యం తెలుసుకున్నాను నేనక్కడ.
వాళ్ళంతా పలకరిస్తూ ఉండేవాళ్ళు, వాకింగ్ కు వెళ్ళేవారు, గుడికి వెళ్ళేవారు,
షాపింగ్ లకు వెళ్ళేవారు. అందుకే నాకు అంత వెలితిగా అనిపించలేదు. కాని కరెంటు
లేనప్పుడు మాత్రం హింసే. అదీ, నెలకు మూడు రోజులు కరెంటు లేనప్పుడు, ఉక్కపోత,
గేదెల సంగీతం వింటూ, ఒక యాభై ఏళ్ళు వెనక్కి వెళ్లి బ్రతుకుతున్నట్టు అనిపించి,
ఎక్కడికయినా పారిపోవాలనిపించేది. వేసవిలో వచ్చే గాలి దుమారం లాంటి దుమ్ము
వడగాలి, ఇంకో ప్రత్యేకత. మొదటిసారి నాకు తెలియక, 'హబ్బ, చల్ల గాలి తిరిగిందే',
అని పరవశంగా చూస్తుంటే, ఒక్క సారిగా తలుపులు, కిటికీల లోంచి దుమ్ము గాలి
కొట్టేసి, ఇల్లు, వళ్ళు మట్టి గోట్టుకు పోయాయి. అదంతా శుబ్రం చేసుకునే సరికి,
తల ప్రాణం తోక కొచ్చింది. ఇక్కడ, ఇది మామూలే, దుమ్ము తుఫాను ఎప్పుడొస్తుందో
తెలీదు. కిటికీలు, తలుపులు మూసి పెట్టుకోవాలి, అనేవాళ్ళు. 'కరెంటు లేక,
తలుపులూ మూసుకుని, ఊపిరి బిగబట్టినట్టు ఉండేది.
పైగా, అక్కడి వాళ్ళంతా, పుండు మీద కారం జల్లినట్టు, 'क्या पद्मिनी , मन
लगगया,कानपूर से' అని అడిగేవాళ్ళు. 'మరే, ఇప్పుడు వెళ్ళిపోయే అవకాశం దొరికితే,
మళ్ళి జన్మలో రాకూడదు, అన్నంత గట్టిగా మనసు పారేసుకున్నాను.' అనుకునేదాన్ని.

ఒక రోజూ అక్కడ నా కూతురితో ఆడుకునే, పిల్లాడి పనిమనిషి, 'అక్కా, టెర్రస్ మీదకి
వెళదామా, చాలా బాగుంటుంది,' అంది. 'బిల్దర్ ఇల్లు ఉందట, వెళ్ళకూడదని
చెప్పారే,' అన్నాను. 'అలాంటిది ఏమి లేదక్కా, రండి, నేను తీసుకువేలతా,' అంది.
ఎనిమిది అంతస్తుల పైన బిల్దర్ పెంట్ హౌస్ చూసీ, నాకు నోట మాట రాలేదు. టెర్రస్
మీదే, చుట్టూ మట్టి వేసి, రకరకాల పాదులు, పూల మొక్కలు, వేసారు. మధ్యలో పెద్ద
ఈత కొలను, పక్కన అతని ఇంటి బాల్కనీ లో అల్లుకున్న తీగలు, నందన వనం లా ఉంది.
టెర్రస్ మీది నుంచి, దూరంగా కనిపించే గంగానది, దాని మీద కొత్తగా కడుతున్న
వారధి. కూపస్థ మండూకం లా మగ్గిపోతున్న నాకు, ఏదో కొత్త ప్రపంచాన్ని చూసినట్టు
అనిపించింది. ఆ రోజూ నుంచి, మనసు కలతగా ఉన్నప్పుడు, డాబా పైకి వెళ్లి, గంగా
నదిని చూడడం అలవాటయ్యింది.
వెళ్ళిన 2 -3 నెలలకు కార్ తీసుకున్నారు మా వారు. ఉత్తర ప్రదేశ్ హిందువుల పుణ్య
భూమి. మన ఇష్ట దైవాలయిన, రామ జన్మ భూమి అయోధ్య, కృష్ణుడు పుట్టిన మధుర, అత్యంత
పవిత్రంగా భావించే కాశి, అన్నీ ఇక్కడే ఉన్నాయి. అయినా అభివృద్ధి పరంగా, ఎందుకో
కొంత వెనుకబడి ఉంది. ప్రయాగ లో త్రివేణి సంగమం, నైమిశారణ్యం, అన్నీ చూసీ
వచ్చాం. కాన్పూర్ లో ఊరి చివర ఒక వెంకటేశ్వర స్వామి దేవాలయం ఉంది.
అప్పుడప్పుడూ, అక్కడకు వెళితే, ప్రాస కోసం ప్రయాస పడి మరీ తనే పాటలు, రాసి,
పాడి, సంగీతం కూర్చిన సుమన్ సంగీతం,' సుమనోహరుడవని, సుమనస్కుడవని తెలిసి...'
అంటూ వచ్చేవి..అప్పుడు నేనా పూజారి గారిని బ్రతిమాలేసి, వేరే పాటలు లేవా,
అంటే, లేదండి, ఈ ఒక్క CD నే ఉంది, అనేవారు. ఆపెయ్యండి బాబు, మీకు దణ్ణం
పెడతాను, అంటూ, గొడవచేసేదాన్ని. అక్కడ ఎక్కువ మంది శివ భక్తులు. రోజూ బిల్వ
పత్రాలు ఇంటికి తెచ్చి అమ్మేవాళ్ళు. కొండ మీద శివాలయం, నేను తరచుగా, అక్కడి
వారితో కలిసి వెళ్ళేదాన్ని.
వెళ్ళిన ఏడు నెలలకు, నా పుట్టినరోజుకు, మా వారు నన్ను ఢిల్లీ, ఆగ్రా, మధుర
తీసుకువెలతానన్నారు. మా కార్ లోనే, డ్రైవర్ ని పెట్టుకుని, వెళ్ళాము. అక్కడ
పాన్లు నవలడం ఎక్కువ, ఆ డ్రైవర్ 120 km వేగం తో వెళుతూ, చప్పున డోర్ తీసి,
ఉమ్మేసి, మళ్ళి వేసే వాడు. ఐదు ఆరు సార్లు ఊరుకున్న మా వారు, 'నాయనా, మాకేమి
తొందర లేదు, చక్కగా పక్కకు ఆపుకుని, కరువు తీరా, పాన్ నవులూ, ఉమ్మెయ్యి,
అప్పుడు బయల్దేరి వెళదాం,' అంటూ చెప్పారు. అంతే, మళ్ళి వాడు పాన్ నమిలితే
ఒట్టు. ముందుగా, ఆగ్రా వెళ్ళాము. ఆ రోజూ సెప్టెంబర్ 23 . అంతకు ముందు రోజే,
నేను రెండవ సారి తల్లిని కాబోతున్నానని తెలిసింది. ప్రేమ సౌధమయిన తాజ్ మహల్
చూస్తాను, అన్న ఉత్సాహంలో ఉన్నాను. ఆ రోజూ చాలా ఎండగా ఉంది. తాజ్ మహల్ లోపలికి
చెప్పులతో వెళ్ళకూడదు కనుక, బయటే వదిలేసాం. దారి పొడవునా, ఏవో కార్పెట్ లు
వేసారు, అయినా, కాళ్ళు కాలిపోతున్నాయి. పిల్లని చంకనేసుకుని, లోపలంతా తిరిగాం.
అక్కడేవో, రిపైర్ లు జరుగుతున్నాయి. బయటకు వచ్చేటప్పటికి, దట్టంగా మబ్బులు
పట్టేసాయి. తాజ్ మహల్ వెనుక భాగం వైపుకు వెళుతుండగా, పెద్ద వాన, వానలో యమునా
నది. ఆ పాలరాతి సౌధం వానలో తడిసి, కడిగిన ముత్యం లా మెరిసిపోతోంది. వెన్నెల
వాన, గుండెలో కురుస్తున్నట్టు ఉంది. నేలంతా, జారుడుగా తయారయ్యింది. అక్కడే
నేను, నా కూతురూ, కాసేపు ఆడుకున్నాం. తాజ్ మహల్ వెనుక భాగం వైపు ఉన్న కిటికీలో
దాదాపు అరగంట దాకా కూర్చుని, ఆ బురుజుల్ని, గోడల్ని, నదిలో కురిసే, జలతారు వాన
చినుకుల్ని, చూస్తూ, కూర్చోవడం, ఒక మధురానుభూతి. వాన వెలిసి, బయటకు రాగానే, మా
శ్రీవారి బాస్ ఫోన్, 'సతీష్ నిన్ను ప్రోమోషన్ మీద విజయవాడ ట్రాన్స్ ఫేర్
చేస్తున్నాం, నెల లోపల జాయిన్ అవ్వాలి, సంతోషమేనా' ,అంటూ. ఇంక నా ఆనందం
చెప్పనలవి కాదు. కాన్పూర్ నుంచి వెళ్ళిపోయే అవకాశం అంత తొందరగా రావడం ఒక
పక్కయితే, తిరిగి ఆంధ్ర కు రావడం , అంతకు మించిన ఆనందం.
ప్రతి కొత్త చోట కొన్ని ఇబ్బందులు, కొన్ని ఆనందాలు ,కొన్ని మరిచిపోలేని
బంధాలు, ఉంటాయి. కాన్పూర్ లో పాని పూరి, కచోరి, లస్సి, ఆలూ చాట్, వీటి రుచి
ఎప్పటికీ మర్చిపోలేము. మిత్రులందరితో కలిసి దాన్దియా కు వేసిన ముగ్గు, చేసిన
సందడి మరువలేము. మేము వేలిపోతున్నామని తెలిసి, నా ఫ్రెండ్స్ అంతా చాలా బాధ
పడ్డారు. చివరిదాకా, సాయపడి, కన్నీటితో వీడ్కోలు పలికారు. ఇప్పటికీ ఫోన్లు,
సందేశాలు పంపుతుంటారు. అకారణంగా, మనపై వారు చూపించే మమతకంటే, ఆప్యాయంగా మనపై
ఉన్న అభిమానాన్ని కన్నీటి చుక్కలుగా మార్చి, కురిపించే స్వచ్చమయిన మనసుల కంటే,
ఈ జీవితంలో సాధించవలసిన విలువయిన పెన్నిధి ఏముంటుంది చెప్పండి?

Sunday, September 1, 2013

ఫేషియల్

 ఇది వరకు ఇంటి బయట పేడతో కల్లాపి జల్లి, ఇల్లు అలికేవారు. ఇప్పుడు మొహాలు అలుకుతున్నారు. నేను ఇలా అంటుంటే, నా ప్రియ సఖులకు కోపం వస్తుందేమో... అయినా, నాకు ఎందుకనో ఇది హాస్యాస్పదంగానే అనిపిస్తుంది. అదే నండీ, ఆ అలకడాన్నీ, ఫేషియల్ అంటారు. 

ముల్తాని మట్టితో మొహం అలికితే, మొహం అప్పుడే తోమిన గుండు చెంబులా తళతళ లాడిపోతుంది. నా రకాల పళ్ళతో అలికితే, ఏదో ఒకటి పని చేసి, మోము  100 కాండిల్ బల్బు లా వెలిగిపోతుంది. ఇక చిన్నప్పటి చిట్కా, శనగపిండిలో, పుల్లపెరుగు, పసుపూ కలిపి పట్టిస్తే, ముందు వేసుకోగానే చూసిన వాళ్ళు జడుసుకున్నా, కడిగేసాకా, 'నువ్వేనా, నా నువ్వేనా ...' అంటూ హాస్చర్య పడిపోయేస్తారు . ఈ మధ్య హెర్బల్ ఫేషియల్, సిల్వర్ ఫేషియల్, గోల్డ్ ఫేషియల్, మరియు ... తాజాగా అసలయిన డైమండ్ ఫేషియల్ వచ్చేసాయి. 'ఆయనే ఉంటె మంగలి ఎందుకు...' అని, వజ్రాలు ఉంటే , పూబోణులు మెళ్ళో వేసుకోక, మొహానికి అలుక్కుని, కడిగేస్తారుటండీ ? ప్లాటినం ఫేషియల్ ఉందొ లేదో, నాకు తెలీదమ్మా, చెలులూ ... ఉంటే మంచి తరుణం మించిన దొరకదు, చేయించేసుకోండి .

ఈ ఫేషియల్ ధర ఐదు వందల నుంచి, కొన్ని వేల రూపాయిల దాకా ఉంటుంది. వన్ గ్రాము బంగారానికి ఇచ్చినట్టు, అంత పెట్టుబడి పెట్టినందుకు, ఏడాది గారెంటీ అంటే యెంత బాగుండు!

పచ్చిమిరపకాయల పేస్టు తో ఫేషియల్ ఇంకా ఎందుకు కనిపెట్టలేదు చెప్మా! బహుసా చవగ్గా, ఉంటాయి కదా, పెద్దగా లాభాలు రావనేమో!

మా కజిన్ బ్యూటీ పార్లర్ నడుపుతుంది. తను తమాషాగా మాట్లాడుతుంది. 'అక్కా, ఈ మధ్య ఫోన్లు లేవు, ఏంటి సంగతి... అంటే , 'ఏం చెప్పమంటావే , ఊళ్ళో పెళ్ళికి కుక్కలా హడావిడి అని, పెళ్ళిళ్ళ సీజన్లో మొదలయితే చాలు, ఒకటే రద్దీ. ఆ ఫేషియల్, ఈ ఫేషియల్, అంటూ మొహాలు రుద్దీ, రుద్దీ, చేతులు అరిగిపోతున్నాయి. ఎలుక తోలు యెంత తోమినా, నలుపు వదలదని , అర్ధం చేసుకోరూ... అయితే, దీని వల్ల నాకు ఒక లాభం కలిగిందే! తోమడం అలవాటు అయిపోయి, నాలుగు రోజులు పనమ్మాయి రాకపోయినా, సబీనా వేసి, బండెడు గిన్నెలూ అలవోకగా తోమేసుకుంటున్నా! ఒక నష్టం కూడా ఉందనుకో, రాత్రి కళ్ళు మూసుకుంటే, భూతాల్లాగా, ఆ పేస్టు పులిమి, కాళ్ళ మీద రెండు దోసకాయ ముక్కలు పెట్టిన మొహాలే గుర్తుకొస్తున్నాయి. ' అంది. నవ్వలేక చచ్చాను నేను.

చెలులారా, ఇవన్ని పట్టించుకోవద్దు. సౌందర్య సంరక్షణే మన తక్షణ కర్తవ్యం . అరవై లో ఇరవై లాగా, మనం సంతూర్ అమ్మలం అయిపోదాం... అందమే ఆనందం... 

దాగుడుమూతలు

'అమ్మా ! నేనేక్కడున్నానో చెప్పుకో,' అరిచింది నా చిన్న కూతురు.

దాక్కుని అరిస్తే, ఎక్కడుందో చెప్పుకోలేమా, చప్పున పట్టేసుకున్నాను.

'నేనెప్పుడూ ఇలాగే దాక్కుంటా, గుర్తుందా బెంగుళూరు లో ఉన్నప్పుడు ఎలా దాక్కున్నానో,' అంది.

'ఎప్పుడే?'

'హబ్బా, అన్ని మర్చిపోతావ్, నువ్వొక పెద్ద ఐసరబజ్జవి . ఆ రోజు నేను కనబడలేదని, మీరు వెతుక్కున్నారు...'

ఒక్కసారిగా వొళ్ళు జలదరించింది. ఆ సంఘటన తలచుకుంటే ఇప్పటికీ నవ్వాలో, ఏడవాలో తెలియని సందిగ్ధం. ఒకే కడుపున పుట్టిన పిల్లల్లో యెంత వైవిధ్యమో! మా పెద్దమ్మాయి చిన్నప్పటి నుంచీ భయస్తురాలు. దాని గురించిన జాగ్రత్త అది తీసుకునేది. ఆలోచించి అడుగు వేసేది. అయితే కూర్చున్న చోటే, అందుబాటులో ఉన్న దిళ్ళ దూది, గౌనుకున్న పూసలు, చిన్న దారాలు, టీవీ రిమోట్ బటన్లు అన్నీ భొంచేసేసేది. ఆ రకంగా దాన్ని గమనించుకోవలసి వచ్చేది.

ఇక చిన్నది చాలా కొంటేది. దానికి ఆనందం వచ్చినా, దుఖం వచ్చినా, సినిమాల్లో శ్రీ లక్ష్మిలాగా అందుబాటులో ఉన్న కిటికీలు, తలుపులు ఎక్కేసేది. దాన్ని తలుపేసి బంధించి పెడితే, పాలవాడు, కొరియర్ వాడు రాగానే పారిపోయేది. రైల్ లో వెళ్తుంటే, పై బెర్త్ లకు ఎక్కుతూ, దిగుతూనే ఉండేది. ఒక్క నిముషంలో సబ్బు ముక్కలా జారిపోయేది . ఒక సారి పాలు పోయించుకుని చూసే లోపు, రెండో అంతస్తు లో ఉన్న మా ఇంటి మెట్ల మీది నుంచీ దూకేసి, పక్కింటి మెట్ల మీద నుంచీ వాళ్ళ సన్ షేడ్ మీదకు ఎక్కేసి, అమ్మా, చూడు, అంది. నాకు గుండె జారిపోయింది. మెల్లిగా ధైర్యం తెచ్చుకుని, 'ఎలా వెళ్ళావో, అలాగే రామ్మా ' , అని మెల్లిగా అక్కడి నుంచీ దింపి తెచ్చి, వీపు సాపు చేసేసాను. ఇంకో సారి నాలుగు అడుగుల గోడ మీది నుంచి పడి, తల బొప్పి కట్టించుకుంది. నేను, మా వారు, మూడు రోజులు తపస్సు చేసాం. అప్పుడు దాని వయసు, రెండేళ్ళే!

మరో ఆరు నెలలకు మేము సొంత ఫ్లాట్ కొనుక్కుని వెళ్ళాకా, అప్పటి దాకా ఇంట్లోనే ఉన్న పిల్ల కనిపించలేదు, రాత్రి తొమ్మిది. వెంటనే అందరికీ ఇంటర్కాం లో ఫోనులు చేసాము. నా నోటి మంచితనం వల్ల , నా మిత్రులంతా, వెతకడానికి బయలుదేరారు. క్రింద స్విమ్మింగ్ పూల్ దగ్గరకు వేల్లిందేమో, లేక రోడ్డు మీదకు వెళ్ళిపోయిందో, లేక, ఆ 14౦ ఇళ్ళలో ఎక్కడ ఉందొ, అంతా గందరగోళం భయం. సెక్యూరిటీ వాళ్ళు క్రిందకు రాలేదు అన్నారు. అంతా, ఆలోచిస్తూ, అటూ, ఇటూ పరిగెత్తసాగాము. నా కళ్ళలో నీళ్ళు తిరగసాగాయి. ఎందుకో, నా స్నేహితురాలికి, ఇంట్లోనే ఎక్కడో ఉందేమో, అన్న అనుమానం వచ్చింది. దాని సంగతి తెలిసి ఉండడం వల్ల మేము ముందే, మంచాల క్రింద, అలమారుల్లో వెతికేసాము. ఎందుకయినా మంచిదని, మా వారు వెళ్లి చూద్దురు కదా, బంక్ బెడ్ మీద, పెద్ద టెడ్డి బేర్ వెనుక, దాక్కుని, పైన సాఫ్ట్ టాయ్స్ కప్పుకుని,హాయి  గా నిద్రపోతూ కనిపించింది. అంతా, దాని కొంటె తనానికి నవ్వుకుని, వెళ్ళిపోయారు. 

ఇప్పుడు దానికి ఏడేళ్ళు. కాస్త అల్లరి తగ్గింది, కాని ధాటి అలాగే ఉంది. బాగా అల్లరి చేసే పిల్లలు ఒక వయసు వచ్చాకా, బుద్ధిమంతులు అవుతారని అంటారు. నాకు యెంత మాత్రం నమ్మకం లేదండి. ఆటలు, అల్లరి, ఎలా మానుతుందో వేచి చూడాలి.

నాటి పాట - నేటి పాట

హాయిగా నవ్వుకుని చాలా రోజులు అయ్యింది కదూ... మరేం పరవాలేదు, నేనున్నానుగా... అచ్చంగా మీ నవ్వుల కోసమే రాస్తుంటానుగా ... ఒక ఊహాజనిత చదవండి.

ఓ కుర్రాడికి పెళ్లి కుదిరింది. రిసెప్షన్ కోసం అతని మిత్రులు విదేశాల నుంచీ వస్తున్నారు. ఈ రోజుల్లో సందడి అంటే, వంట్లో ఉన్న ఆవేశం అంతా చల్లరేదాకా, పూనకం వచ్చినట్లు గెంతడమే కదండీ, అందుకే, అతను తన మిత్రుల కోసం 'లేటెస్ట్ సాంగ్స్ ట్రూప్' సంగీత కార్యక్రమం పెట్టాలని నిర్ణయించుకున్నాడు.

అయితే, పెళ్ళికొడుకు తండ్రికీ పెద్ద మిత్ర బృందం ఉంది. వాళ్ళు పాత పాటలంటే చెవి కోసుకుంటారు, కొత్త పాటలంటే చెవులు మూసుకుంటారు. వాళ్ళందరి కోసం, ఆయన 'పాత బంగారం' అనే వారి సంగీత విభావరి పెట్టాలని నిర్ణయించుకున్నాడు.

ఈ విషయంగా, తండ్రీ కొడుకులకు పంతాలు రేగాయి. ఒక్కడే కొడుకు, పెళ్ళిలో సందడి చెయ్యాలన్న ఉత్సాహం ... చివరికి ఉత్తరంవైపు పాతపాటలు, దక్షిణం వైపు కొత్త పాటలు పెట్టారు. పోటాపోటీగా పాటల హోరు మొదలయ్యింది.


'కళ్యాణ వైభోగమే... శ్రీ సీతారాముల కళ్యాణమే...' అంటుంటే, యువకులు బావిలోంచి, ఏదో గొంతు పాడుతున్నట్టు, మొహాలు తేలేసి విన్నారు.

'వద్దురా, సోదరా, పెళ్ళంటే నూరేళ్ళ మంటరా... ఆదరా బదరా నువేల్లెల్లి గోతిలో పడద్దురా...' అనగానే కుర్రాళ్ళు లేచి, కాసేపు తాళానికి ఊగి కూర్చున్నారు.

' దయగల తల్లికి మించిన దైవము లేనే లేదుగా...' కుర్రాళ్ళు ఆముదం తాగినట్టు మొహాలు పెట్టారు, పెద్దవారు లీనమయిపోయి వింటున్నారు.

'అబ్బో నీ అమ్మ గొప్పదే, నిన్ను అందం పోగేసి కన్నదే....' , కుర్రాళ్ళు కాసిన్ని స్టెప్పులు వేసారు, పెద్దవాళ్ళు కళ్ళూ, చెవులూ మూసుకున్నారు.

' ఎక్కడ ఉన్నా ఏమయినా... మనం ఎవరికి వారే వేరయినా...' కురాళ్ళు కుర్చీల క్రింద తలదాచుకున్నారు, పెద్దలు తాళం వెయ్యసాగారు.

' నేనాడికేల్తే నీకేంటన్నాయ్... నేను ఏటిచేస్తే నీకేంటన్నాయ్....లాయి లాయి జుల్లాయి లాయి...' కురాళ్ళు కుర్చీలు ఎక్కి గెంతసాగారు. పెద్దలకు ఒళ్ళు మండిపోతోంది. 

'అమ్మ కడుపు చల్లగా, అత్త కడుపు చల్లగా, బతకరా బతకరా పచ్చగా...'

'సత్తే... అరె సత్తే, జరా సత్తే, ఓహో సత్తే.... సత్తే ఏ గొడవా లేదు, సత్తే ఏ గోల లేదు, పుట్టే ప్రతీ వాడు సత్తడోయ్... కలకాలం కాకుల్లగా బతికేస్తే ఏమొస్తుంది హంసల్లె దర్జాగుండాలోయ్...' కుర్రాళ్ళు ఉత్సాహం పట్టలేక పాడే వాడి చుట్టూ చేరి గెంత సాగారు. 

పెళ్లింట్లో చావు పాట పాడతాడా , నెల తక్కువ వెధవ, ఇలాక్కాదు, వీళ్ళని, శాస్త్రీయ సంగీతంతో కొట్టాలి, అనుకుని, పెద్దలు గాయకుడి చెవిలో ఏదో చెప్పారు. వెంటనే, మంచి పాట మొదలయ్యింది. పెద్దలూ, పిల్లలూ అంతా మౌనం... రాళ్ళు కరిగే ఆ పాటకు తిరుగు ఉందా?

'శివ శంకరీ....శివానందలహరి....' ఆ పాటకు ఎదురు ఉందా? అంతా హాయిగా విని, పెళ్లి వేడుకలకు వెళ్ళిపోయారు... కధ కంచికి, మనం పేస్ బుక్ కి.



సరదా సమయం

అతిశయం 

ఇద్దరు జాలర్లు మాట్లాడుకుంటున్నారు. వాళ్ళు సముద్రంలో తుఫాను వచ్చినప్పుడు ఎలా ధైర్యంగా ఎదుర్కున్నది, ఎలా సుడిగుండాలు తప్పుకున్నదీ, చెప్పుకుంటున్నారు.

అందులో మొదటి వాడు, 'నేనొకసారి నడి సముద్రంలో వల వెయ్యగా, ఒక 200 కిలోల బరువు ఉన్న పెద్ద చేప నా వల్లో పడింది. అది తప్పించుకోవాలని, నన్ను సముద్రంలోకి లాగాలని ప్రయత్నించింది. అయినా నేను దానితో వీరోచితంగా పోరాడి, దాన్ని చంపి తీసుకువచ్చా,' అన్నాడు. 

రెండవ వాడు ఏమీ మాట్లాడలేదు. అంతా విని, తానెప్పుడూ అటువంటి సాహసం చెయ్యలేదని, ఒప్పేసుకున్నాడు. కాని, నువ్వు చెప్పేది వింటే, నాకొక విచిత్రమయిన సంఘటన్ గుర్తుకు వస్తోంది, విను. ' ఒక సారి నేనొక చెరువులో వల వెయ్యగా, ఒక పురాతన లాంతరు వచ్చింది. దాంట్లోకి నీళ్ళు వెళ్ళకుండా పైన ఏదో పూత ఉన్నట్టు ఉంది. చిత్రమయిన సంగతి ఏమిటంటే, దాంట్లోని లైటు ఇంకా వెలుగుతూనే ఉంది, ' అన్నాడు.

అంతా విన్న మొదటివాడు, 'సరే అయితే, ఒక ఒప్పందానికి వద్దాం. నేను నా చేప బరువును ఒక వంద కిలోలు తీసేస్తాను, నువ్వు నీ లాంతర్లోని లైటు తీసెయ్ ,' అన్నాడు.

                                                          

శ్రీవారి చురకలు 


ఆంగ్ల భాష లోని జాతీయాలు (ఇడియోమ్స్) గురించి చదువుతూ మా వారి దగ్గరకు వచ్చింది నా పెద్ద కూతురు.

"నాన్నా! ది పెన్ ఇస్ మోర్ మైటిఎర్ థాన్ ది స్వోర్డ్ ..." అంటే ఏమిటి?

"మరేం లేదమ్మా! మీ అమ్మ పెన్నుతో అక్షర అస్త్రాలు సంధిస్తుంది కదా! అప్పుడు కత్తితో పొడిచినా ఏడవని గుండె ధైర్యం ఉన్నవాళ్ళు  కూడా, ఆ శరా ఘాతానికి బ్రహ్మానందం నేల మీద పడిపోయి ' నే జచ్చిపోతా, నే చచ్చిపోతా ' అంటూ గిలా గిలా కొట్టుకున్నట్టు బాధపడిపోతారు కదా ! అందుకే పెన్ కు గన్ కంటే ఎక్కువ బలం ఉందని చెప్పడానికి ఆ జాతీయం వాడతారు," అన్నారు.

పద్మిని జాతీయాలకు ఉదాహరణ క్రింద కూడా పనికి వస్తోంది. మా వారు అంతేలెండి, నన్ను అలా ఆటపట్టిస్తూ ఉంటారు. అంతా విష్ణుమాయ.

స్త్రీల కాలమానం 

స్త్రీల కాలమానం దేవతల కాలమానానికి దగ్గరగా ఉంటుంది - ముఖ్యంగా అలంకరణ విషయంలో. సినిమాకి వెళ్ళేముందు - ఒక మాములు క్షణం ఒక పురుషయుగం. అలాటి పురుషయుగాలు రెండు కోట్లు కలిస్తే ఒక స్త్రీనిముషం. అలాటి నిముషాలు నూటయాభై అయితే ఒక చీర సింగారింపు. నూరు చీరసింగారింపులు ఒక పోడరు కోటా. నూరుకోటాలకాలం ఒక తిలక ధారణ. నూరు తిలకాలు కలిస్తే ఒక దర్పణప్రతిబింబ పర్యవేక్షణ.
.... ముళ్ళఫూడి

జీవితమే ఒక ఆట

జీవితమే ఒక ఆట 

ఆ మధ్య ఒకరి ఇంటికి వెళ్లి చూద్దును కదండీ, ఆయన టీవీ ముందు గెంతుతున్నారు. అరె, ఇంటికి మనుషులు వచ్చినా ఆపకుండా మిరపకాయ తిన్న కాకి లాగా అలా ఎగురుతున్నారు ఏంటా , అని నాకు ఆశ్చర్యం కలిగింది. ఆయన ఆపకుండా అలా ఎగురుతూనే, ఒక చేత్తో నన్ను కూర్చోమన్నట్టు సైగ చేసారు. పోన్లే టీవీల్లో పాటలకి ఎగరడం, వేలాడడం, పొర్లడం అన్నీ చూడట్లా, అయినా, ఎగిరేది ఆయన అయితే, చూసే నాకెందుకు ఆయాసం, అని సరిపెట్టుకుని కూర్చున్నాను.

ఇంకాసేపు చూద్దును కదా, ఆశ్చర్యం, ఆయన కదలికలకు అనుగుణంగా, టీవిలో బొమ్మ కదులుతోంది. ఆయన ఎటు వంగితే అటు వంగుతోంది, ఆయన గెంతితే ఎగురుతోంది. వెంటనే నాకు జీన్స్ చిత్రంలోని 'వర్చ్యువల్ రియాలిటీ ' గుర్తుకు వచ్చింది. ఓహో, ఇదేదో ఆ తరహా ఆటలా ఉందే , అనుకున్నాను. నేను అలా కూర్చుని ఉండగానే ఆయన తెప్ప మీద నదిలో వెళ్ళిపోతున్నారు, గాల్లో ఎగురుతున్నారు, డబ్బుల నాణేలు పోగేసుకుంటున్నారు, నిండా మునిగి తేలుతున్నారు. ఈ వినోదం చూస్తూ కూర్చుంటే, ఈ లోపల వారి శ్రీమతి వచ్చింది.

ఆవిడ ఆల్చిప్పల్లా, నిలువు గుడ్లేసుకుని చూస్తున్న నా భావాన్ని గమనించి, "ఏమీ అనుకోకండి, అదీ ఆయన వ్యాయామం చేస్తున్నారు. ఈ మధ్యన కొంపలు పిచ్చుక గూళ్ళ లాగా తయారయ్యాయి కదా, పోనీ బయటకు వెళ్దామంటే, ఎండా, వాన, చలి,దొంగలు, ఇబ్బందులు. అందుకే, ఎవరో పుణ్యాత్ముడు " వ్యాయమ వీడియో గేమ్స్ " తయారుచేసారు. దాని ధర అక్షరాలా యాభై వేలు. దానిలో మన కదలికలను గుర్తించే సేన్సర్స్  ఉంటాయి. రోజుకొక అరగంట  దాని సైగలకు తగ్గట్టు గెంతితే, వ్యాయామం అయిపోతుంది. ఇందులో మొగుడూ పెళ్ళాలు జంటగా గెంతే వీలుంది. అంటే, ఇద్దరు ముగ్గురు కలిసి టీవీ ముందు వ్యాయామం చెయ్యవచ్చన్నమాట. ఇందులోనే రకరకాల గేమ్స్, అన్ని వయసుల వారికీ వ్యాయామాలు వేర్వేరు ధరల్లో అందుబాటులో ఉన్నాయి. కొనుక్కున్న వాళ్లకి కొనుక్కున్నంత , కొరివితో తల గోక్కున్నంత. 'ఆరోగ్యమే మహాభాగ్యం ' కదండీ, అందుకే, రోజులని బట్టీ, వ్యాయామపద్ధతులు కూడా ,మారాయి," అంది ఆవిడ.
 
                

ఈ వీడియో గేమ్స్ పుణ్యమా అని, జగమే ఒక క్రీడాస్థలం అయిపొయింది. మా చిన్నప్పుడు లక్కపిడతల్లో అటుకులూ, పప్పులూ వేసుకుని, వంట చేస్తున్నట్టు చాలా సేపు ఆడుకునేవాళ్ళం. మేము వండింది గొప్పగా మా అమ్మకు పెట్టే వాళ్ళం. మా చెక్క బొమ్మలకు చీరలు కట్టేవాళ్ళం. తరం మారినా, ఆటలు మారలేదండోయ్ ... మా పిల్లలు కంప్యూటర్ లో బార్బీ డ్రెస్సింగ్ గేమ్స్ ఆడతారు. ఆ విదేశీ బొమ్మకు బట్టలు కట్టి, జుట్టు పీకి, బోడిగుండు మీద నిల్చోబెడతారు. హ్యాండ్ బాగ్, లిప్స్టిక్ తొడిగి, దాన్ని ఊసరవెల్లి లాగా తయారుచేసి వదులుతారు. అవి కాక, కుకింగ్ గేమ్స్ కూడా ఉన్నాయి. అందులో, వీళ్ళు, కేకులు, పిజ్జాలు, బ్రౌనీస్ , రకరకాల విదేశీ చెత్త అంతా, పిండి కలిపి చేసేస్తారు. అయితే, ఇక్కడ అమ్మలకు మాత్రం అవి తినే దౌర్భాగ్యం లేదు. 

ఆటల్లో నాకు నచ్చే ఒకేఒక ఆట  'ఆంగ్రి బర్డ్స్' . ఇందులో పిట్టలు కొట్టే వడిసేలు సహాయంతో దాక్కున్న పందుల్ని చంపాలి. అయితే, పిట్ట దెబ్బకి పంది చస్తుందిటండీ ? చచ్చదు , పైగా పళ్ళికిలించి నవ్వుతుంది. అప్పుడు మాత్రం నాకు ఉడుకోచ్చేస్తుంది. పవర్ తీసుకు మరీ కొట్టెస్తాను.పట్టు వదలని లేడి విక్రమార్కుడి లాగా , మళ్ళి మళ్ళి ఆడి ,పంది మీద పిట్టాస్త్రం వేసేస్తాను. ఆటలో లీనమైనప్పుడు పందిని చంపడమే నా తక్షణ కర్తవ్యం....
 
పెద్దా చిన్నా తేడా లేకుండా, మొబైల్ లో, ట్యాబు లో, డెస్క్టాపు లో, టీవీల్లో , చిన్న యంత్రాలలో అన్నిటా వీడియో ఆటలే. 'ఇందు కలదు అందు లేదు అని సందేహము వలదు, ఎందెందు వెతికి చూసిన వీడియో గేమ్ అందందే కలదు...' . అంగుళం కదలకుండా ఆడే దశ నుంచీ, మనల్ని గెంతించే దాకా ఎదిగింది వీడియో గేమ్. మున్ముందు ఇంకెన్ని చోద్యాలు చూడాలో, కాస్కోండి, దెబ్బకు ఠా మనుషుల ముఠా. 

నిరసన

ఒంటికాలిపై నిల్చుని నిరసన తెలిపారు...

మోకాళ్ళపై నిల్చుని నిరసన తెలిపారు....

పిండాలు పెట్టి నిరసన తెలిపారు....

అర్ధనగ్నంగా మోకాళ్ళపై నిల్చుని నిరసన తెలిపారు....

రోడ్లు ఈనెల చీపుళ్ళతో ఊడుస్తూ నిరసన తెలిపారు....

రోడ్డుమీద వంటలు చేసుకు తిని నిరసన తెలిపారు...

పురాణపురుషుల వేషాల్లో నిరసనలు...

గోదాట్లో నిల్చుని నిరసన తేలిపారు....

నడి రోడ్డు మీద పెళ్లి చేసుకుని నిరసన తెలిపారు....

ఎంతయినా, మన వాళ్ళ సృజన గోప్పదండీ. యెంత వెరైటీ సృష్టిస్తున్నారు. ఇటువంటి అర్ధం పర్ధం లేని నిరసనల వల్ల మీడియా కవేరేజ్ దక్కుతుంది కాని, ఉద్యమ స్పూర్తి దెబ్బతింటుంది. స్త్రీ పురుష భేదం లేకుండా, మీడియా కవరేజ్ కోసం చేసే కొన్ని విన్యాసాలు చూస్తే, భలే వింతగా అనిపిస్తోంది. అందుకే, నేను మన హైదరాబాదీ ల కోసం కొన్ని కొత్త నిరసనా పద్ధతులు కనిపెట్టేసా! మీరంతా తోడు వస్తారని, నాకు తెలుసులెండి.

1. మూసీ నది ఒడ్డున ముక్కు మూసుకుని, నిరసన తెలుపుదాం.

2. బిర్లా మందిరం కొండెక్కి గగ్గోలు పెట్టి నిరసన తెలుపుదాం.

3. ట్యాంక్ బండ్ చుట్టూ బొంగరంలా పరిగెట్టి నిరసన తెలుపుదాం. బుద్ధుడి, చుట్టూ ప్రదక్షిణం చేసిన పుణ్యం వస్తుంది లెద్దురూ....

4. ఆమరణ పాని పూరి దీక్ష చేపట్టి, విడతలు విడతలుగా పాని పూరీలు తిని, నిరసన తెలుపుదాం.

5. హైటెక్ సిటీ ముందు యడ్ల బండ్ల రాలీ నిర్వహించి, నిరసన తెలుపుదాం....

6. ట్రాఫిక్ బాగా ఉన్న రోడ్డు మధ్యలో పిల్లిమొగ్గలు వేసి  నిరసన తెలుపుదాం...అలాగయినా  హైదరాబాద్ ట్రాఫిక్ లో కార్లలో, బైక్ ల మీదా నిద్దరోయే వాళ్లకు కాస్త కాలక్షేపం అవుతుంది.  

7.పార్కుల్లో గడ్డి పీకి నిరసన తెలుపుదాం...

8. 'నిరవధిక పేస్ బుక్ దీక్ష ' చేపట్టి, పగలూ రాత్రి చాట్ లతో సప్తాహం చేసి , నిరసన తెలుపుదాం....

9. వారం రోజులు స్నానాలు మానేసి నిరసన తెలుపుదాం... అసలే హైదరాబాద్లో నీటి సమస్య.

10. గణేశ చతుర్ధికి కేవలం దేవుడి పాటలు పెట్టి నిరసన తెలుపుదాం. ఇది అన్నిటికంటే సమర్ధవంతంగా పని చేసే ఉపాయం. 

ఏంటండీ,,, మీకు కూడా కొత్త కొత్త హైదరాబాదీ నిరసన ఆలోచనలు వచ్చేస్తున్నాయా ? ఇంకెందుకు ఆలస్యం, పదండీ పాటించేద్దాం, టీవీ లో కనబడడం. 

పేరులో ఏమున్నది?

'పేరులో ఏమున్నది పెన్నిధి...' అనుకుని, పోత పోసిన పాత పేర్లతో పిలిపించుకుని, సరిపెట్టుకునే రోజులు అనుకున్నారా? అబ్బే, తరం మారిపోయిందండీ , మీరింకా గమనించలా!

ఎవరో వస్తారని, ఏదో బిరుదు ఇస్తారని ఎదురు చూసి మోసపోకుమా, నచ్చిన పేరు పెట్టుకోనుమా! అని తీర్మానించుకుని, కావలసిన పేర్లు పెట్టేసుకుంటూ ఉన్నారండీ...  పేస్ బుక్  లో  రోజూ పేరు మార్చుకునే సదవకాశం కూడా ఉంది.

ఇప్పటి పేర్లు చదవండి...

ప్రిన్సెస్ అప్పు (అప్పలమ్మ కాబోలు)
హీరో హరి 
ప్రిన్సు జానీ 
క్వీన్ లక్కీ 
గోపి విక్టరీ (అవున్నాయనా ... విక్టరీ గోడ మీద పిల్లి లాంటిదే)
బ్యూటీ రోజా (ఈవిడ ఫోటో చూస్తే తెలుస్తుంది, బ్యూటీ నో, బీస్టో)
అపరిచితుడు 
విక్కి డేంజరస్ 
ఫైర్ చింటూ 
డ్రీం గర్ల్ జానూ...

'వెర్రి వెయ్యి రకాలని,' ఇలా అర్ధం పర్ధం లేని పేర్లు పెట్టుకుని, తమని తాము గొప్పవారని మురిసిపోతూ ఉంటారు. మరి నలుగురితో నారాయణా అనమన్నారు కదండీ. అందుకే మనమంతా మనకి నచ్చినన్ని పేర్లు పిచ్చ పిచ్చగా మార్చేసుకోవచ్చు. ఇంకెందుకు ఆలస్యం... పదండి ముందుకు పదండి తోసుకు...

జడ పదార్ధం

ఓ సారి మా ఇంటికి మా వారి సహోద్యోగి, కుటుంబసమేతంగా భోజనానికి వచ్చారు. 

ముందుగా మగవారి భోజనాలు అయ్యాయి. మా వారు, ఆహా, ఓహో అనుకుంటూ తిన్నారు. మా వారి సహోద్యోగి భార్య అంతా గమనించింది.

'మీ వారు మీ వంటలని భలే మెచ్చుకుంటారండీ, ' అంది.

'అయ్యో, దానిదేముంది , మీ వారు పెద్ద ఆర్టిస్ట్ కదా, మిమ్మల్ని చూసి బాగా మెచ్చుకుంటారేమో, మా వారికి నేను కొత్త చీర కట్టినా, చెవుల రింగులు మార్చినా ఏమీ తెలియదు, మా పిల్లలు మాత్రం వెంటనే పట్టేస్తారు,' అన్నాను.

' మీరు పొరబడ్డారు. ఆయన ఆర్టిస్ట్ అయినా, దేనికీ స్పందన ఉండదు. ఆయన బాగా ఇష్టపడే కూర చేస్తానా, మౌనంగా తినేస్తారు, ఉండబట్టలేక బాగుందా, అని అడిగితే, "ఊ " అంటారు. నేను ఆ ఊ లోనే అన్నీ వెతుక్కోవాలి. అలాగే నా ఆహార్యం చూసి కూడా ఏ రియాక్షన్ ఉండదు. మరీ అడిగి, బ్రతిమాలి, ఊ అను నాయనా, ఊ అను, అనిపించుకోవాలి.

ఓ సారి ఏమయ్యిందో తెలుసాండి , మేము ఒక పెళ్ళికి వెళ్ళాము. పెళ్లి కూతురికి పెద్ద జడ ఉంది. అది చూసి ఈయన, 'అబ్బ, పెళ్ళికూతురి జడ యెంత బాగుందో కదా!' అన్నారు. నేను వెంటనే, నా జడ కూడా పెళ్ళికి చాలా పెద్దదేగా! అన్నాను.

ఆయన నా వంక ఆశ్చర్యంగా చూసి,' అవునా, నీకు పెద్ద జడ ఉండేదా?' అంటూ ఆశ్చర్యంగా అడిగారు. చెప్పద్దూ, నాకు తిక్క రేగింది.

'జడ గురించి కూడా గుర్తులేదు, జడ పదార్ధమానీ!' అని తిట్టేసాను అంది.

నాకు ఇప్పటికీ అది తలచుకుంటే నవ్వు ఆగదు. అయ్యవార్లకు అమ్మవార్ల విషయాలు ఎందుకు గుర్తుండవు చెప్మా?

దివాళాకోరు తనం

'మీది దివాళాకోరు తనము. తెలుగు భాషను వృద్ధి చేయుట ఇట్లు కాదు,' అంటూ అర్ధరాత్రి తగులుకున్నారు, డెబ్భై పైబడిన ఒక పెద్దాయన, నేను రాసిన ఒక జోక్ క్రింద.

చెప్పద్దూ, ఒక్క క్షణం బుర్ర పనిచెయ్యలేదు. దివాళా తియ్యడం తెలుసు, రాకాసి కోరలు తెలుసు, కొబ్బరి కోరు తెలుసు, మరి ఈ 'దివాళాకోరు ' బిరుదు ఏమిటి? ఒక్క క్షణం ఆలోచిస్తే, తెలిసింది, ఆంగ్లంలో దీన్ని ఎస్కేపిసం అంటారు కదూ.... అనుకుని, ఆయన స్టైల్ లో, 

'అటులనా ఆర్యా, భాష అన్న ఆట, పాట, సాహిత్యం, సంగీతం, పద్యాలు, అన్నింటి కలబోతయని కదా అర్ధము. అదియే గాక, నవరసమ్ములలో హాస్య రసము కూడా కలదు కదా, మరి ఇందు తమకు కల అభ్యంతరం ఏమున్నది?' అని అడిగితిని.

వారు, 'అమ్మాయీ, నీవును సినిమాలు చేయుచున్న వ్యాపార పద్ధతులను అవలంబించుచుంటివి. భాషను వృద్ధి చేయుటకు ఇది మార్గము కాదు, ' అంటూ హుంకరించిరి.

అయిననూ, నేను వినయముగా, 'అయ్యా, నేను గత ఏడాదిన్నరగా ఈ బృందమును స్థాపించి, నడుపుచుంటిని. అన్ని విధముల సాహిత్యము అందజేసి చూచితిని. ఇప్పుడు సాహిత్యమును అందించుటకు పలువురు బాబాయిలు, తమ్ముళ్ళు, అన్నలు,సహకరించుచు చున్నారు కాన, అలసి సొలసి, ఏదో వినోదార్ధమై వచ్చు వారికి,కాసింత నవ్వులు పంచుచుంటిని. నాకున్న పరిధులలో, పరిమితులలో నేను చెయ్యగలిగినది ఇంతే, మీకు సాధ్యం అయితే, ఒక బృందమును పెట్టి, నిర్భంద సాహిత్యాన్ని విదింపుడు, ' అని చెప్పితిని.

వారు వినకుండా, నన్ను తిట్లతో దీవించసాగిరి. తెలుగు భాషా సంఘం అధ్యక్షునకు కూడా ఇట్టి పరీక్ష ఎదురై ఉండదు, ఇన్ని బిరుదులు వచ్చి ఉండవు. నేనేదో చంద్రునికి నూలుపోగులా ఇట్లు చేతనయినది చేయుచున్న వారు నాకు అక్షింతలు వేయుచుంటిరి. ఏ మంత్రమూ పని చేయకున్న పలాయన మంత్రమే, అనుకుని, వారిని బృందము నుంచీ తొలగించితిని.

నీతి : సలహాలు చెప్పుట తేలిక, ఆచరించి చూపుట కష్టము. చేరి మూర్ఖుల మనసు రంజింపగా రాదు.